ale skąd
  • Stygijski 

    15.09.2021
    6.09.2021

    Chciałbym spytać: co to są stygijskie ciemności? Znalazłem to określenie w jakiejś powieści science fiction, jednakże w słownikach, do których zajrzałem, nie ma słowa stygijski. Mogę tylko przypuszczać, że pojęcie to znaczy to samo lub coś podobnego do egipskich ciemności, ale skąd pochodzi? Czyżby od angielskiego przymiotnika Stygian wywodzącego się od rzeki Styks? Jeśli tak, to czy nie powinno być raczej styksowych ciemności?

  • stylizacja
    10.05.2007
    10.05.2007
    Na é ścieśnione można trafić w poezji i dzięki Poradni wiadomo, jak to czytać. Problem jest w drugą stronę: wierszoklecie pasuje użyć do rymu dajmy na to umiéra albo miéści. Gdyby to było nabłędniéj czy podrzędnéj – odgapia z poradni PWN. Ale umiéra? miéści? owiéczka? dyskiétce? Czy można sobie tak zawsze „zastylizować’’, czy przeciwnie – są jakieś granice przyzwoitości? Jeśli są, to skąd brać o nich wiedzę?
  • swąd, porzekadło i msza
    17.05.2002
    17.05.2002
    Szanowny Panie,
    Istnieje przysłowie (powiedzonko?, porzekadło?) udało się komuś coś psim swędem. Co to jest ten swęd??
    I drugie pytanie: skąd się wzięło i co oznacza słowo porzekadło używane zamiennie ze słowem przysłowie. Czy słusznie?
    I trzecie, jeśli nie nadużywam Pańskiej cierpliwości: co oznacza slowo msza ? Wiem, że pochodzi od łacińskiego missa, ale w słowniku łac.-pol. znalazłem tłumaczenie „missa = msza”, czyli…???
    Z poważaniem
    Łukasz Piskorski – Szczecin
  • szacunek
    8.12.2015
    8.12.2015
    Szanowni Państwo,
    bardzo mnie ciekawi, skąd homonimiczność wyrazu szacunek. Nie widzę na pierwszy rzut oka bliskości między dwoma głównymi znaczeniami (takimi jak w SJP). Interesujące jest to, że homonimiczność występuje też w formach synonimicznych. Na przykład estyma oznacza ‘poważanie’, a w bardziej specjalistycznym języku występuje pojęcie estymacji, odnoszące się do drugiego znaczenia szacunku. Wygląda na to, że rzecz sięga poza obręb naszego języka. Tym bardziej frapuje mnie źródło.
  • Szeroki wybór

    27.12.2020
    27.12.2020

    Witam, zastanawiam się nad pewnym sformułowaniem otóż, skąd wzięło się sformułowanie szeroki wybór produktów i czy biorąc pod uwagę na przykład zbiornik wodny z wieloma gatunkami ryb, można zastosować zdanie głęboki wybór ryb. Pozdrawiam

  • szeroko zakrojony
    3.03.2011
    3.03.2011
    Szanowni Państwo,
    co może być szeroko zakrojone? Książkę Shantaram G. D. Robertsa wydawca reklamuje jako „Szeroko zakrojoną powieść przygodowo-podróżniczą z akcją w Indiach”, ale mam wątpliwości, czy powieść może być szeroko zakrojona. W słowniku języka polskiego znalazłem wzmiankę o zakrojonych poszukiwaniach, trudach, programie edukacyjnym, w Waszej poradni jest też mowa o szeroko zakrojonych badaniach.
  • Szop pracz
    18.11.2015
    18.11.2015
    Skąd wzięła się polska nazwa zwierzęcia znanego jako szop (np. szop pracz)? Z tego, co udało mi się wyszperać w Internecie, jedyne języki europejskie poza naszym, w których to stworzenie jest nazywane podobnie, to dolnołużycki i górnołużycki (šup). Poza tym w indiańskim języku czoktaw (będącym lingua franca na pocz. XIX w. w pdn.-wsch. części USA) jest nazywane shaui. Czyżby badacz, który wprowadził polską nazwę szopa, mógł sugerować się jego nazwą w tym lub pokrewnym mu języku indiańskim?
  • szyk nieakcentowanego zaimka
    19.01.2012
    19.01.2012
    Szyk wyrazów
    Chciałabym zapytać, który przykład jest poprawny:
    1. Aby otworzyć pudełko, należy położyć je na stole…
    2. Aby otworzyć pudełko, należy je położyć na stole…
    Dziękuję i pozdrawiam.
  • Szyk podmiotu i orzeczenia
    6.06.2016
    6.06.2016
    Właśnie czytam „Mitologię starożytnej Grecji” Michała Pietrzykowskiego. Pisząc książkę, autor posługuje się składnią, w której bardzo często umieszcza orzeczenie przed podmiotem. W kilkudziesięciu zdaniach opisujących Apollina(?) pojawia się: udał się Apollo, założył Apollo, musiał się poddać Apollo, służył Apollo, musiał Apollo. Podobny styl budowania zdań zauważyłem też w otrzymywanych listach, szczególnie od starszych osób.
    Skąd bierze się taka maniera? Czyż nie powinno być odwrotnie?
  • świeżonka i podobne nazwy
    24.03.2009
    24.03.2009
    Witam!
    Spotkałem się z kilkoma słowami określającymi potrawę ze świeżego świńskiego mięsa (po uboju): smażonka, świeżonka, świeżynka. Czy te nazwy zależą od regionu, są jeszcze jakieś inne określenia?
    Pozdrawiam.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego